Gezicht Zwarte Piet-1954 geen gezicht Zwarte Piet-2004

  • Eric

    Dag Bert, ben ik weer. Dank voor je symphatieke reactie.

    Welnu,

    Je eerste punt: Ik verwijs niet naar plaatjes maar naar teksten. Dat die ondubbelzinning verwijzen naar zwart is evident. M.i. zijn met name de teksten (van liedjes en versjes) bepalend geweest voor de vormgeving. Overigens ken ik de prenten van Schenkman niet (allemaal). Nu we elkaar toch berichten: weet je hoe ik deze kan bekijken, of liever, hoe ik ze in bezit kan krijgen anders dan de dure oplossing van de KB? Je begrijpt, als liefhebber zou ik dit erg leuk vinden. Maar dit even terzijde.

    Je tweede punt: Alle elementen uit het Sinterklaasfeest die gedrag willen sturen door angst keur ik af. Het Sinterklaasfeest mag wat mij betreft alleen liefde uitstralen. Alles wat daaraan kan bijdragen is van welkom. Ik blijf echter van mening dat sec de kleur zwart hiervoor geen beletsel hoeft te zijn en dat dit element niet gewijzigd hoeft te worden (wat vindt je overigens van blauwe en gele pieten?) Strikjes, rokjes allemaal prima wat mij betreft (voor zover ik daar sowieso iets over te zeggen heb..)

    Je hebt een punt denk ik dat door actualiseren van details een traditie levend blijft. Als liefhebber hoop ik echter dat een overkill aan actualisatie de oude traditie niet niet vervormd naar een totaal ander feest. Zie mij betoog van gister.

    Kern van mijn verhaal is om vanuit een positieve ambitie deze oude traditie te waarborgen door elementen te behouden. Niet vanuit een krampachtig angstig conservatisme. Dit is overigens ook van toepassing op andere zaken dan het zwart van Piet zoals: een schimmel, daken en schoorstenen, pepernoten, taai-taai poppen, geldstukjes, een tabberd enz.

    Hoop weer snel van je te horen..

    Eric

  • bert van gelder

    Beste Eric,

    De meest-uitgebreide publikatie over Schenkman is die van Buijnsters & Buijnsters-Smets in hun ‘ Lust en Leering; geschiedenis van het Nederlandse kinderboek in de negentiende eeuw ’, Zwolle z.j. hoofdstuk 15 en hoofdstuk 17. Daarin staan veel reproducties van de bijbehorende plaatjes.

    Het meest wonderbaarlijke plaatje staat in de eerste druk van Schenkman (onder andere gereproduceerd in ‘ Sint Nicolaas van A tot Z ’ van de Stichting Nationaal Sint Nicolaas Comité) waar Sint en Piet na zes december met een luchtballon ‘ ten hemel varen ’. In volgende drukken is dat katholieke element geschrapt en vertrekken Sint en Piet in een voor die tijd uiterst-moderne stoomtrein.

    Rode Pieten of Pieten, gekleed in stro, zouden - naar mijn idee en eventjes puur vanuit de traditie gedacht - nog wel wat hebben, als voortzetting van de middeleeuwse mysteriespelen waarin duivels zo ten tonele worden gevoerd.

    Groeten,

    Bert.

  • suzan

    Hoi Bert,

    je weet erg veel van Sinterklaas en Zwarte Piet en ook van hun geschiedenis. Weet je misschien ook wie er Sinterklaas speelde op de televisie voordat Bram v/d Vlugt dit deed?

    Groetjes Suzan

  • yuri

    ja, goede vraag suzan!

    wie speelde dat nou?

    ik weet wel dat de cock van baantjer

    vroeger HOOFDPIET was!

    maar wie sinterklaas was…

    zeg het eens bert!

  • bert van gelder

    Hoi Suzan,

    Dat was Adrie van Oorschot. Hij speelt onder andere Sinterklaas in de roemruchte televisiemusical ‘ Een huis in een schoen ’ waar mensen van veertig jaar en ouder nog stééds over praten.

    Als je terugbladert op dit prikbord zie je in mijn berichten van december-2003 dat die musical sinds twee jaar ook op DVD beschikbaar is.

    Als je die opnamen terugziet, dan vallen een aantal dingen op:

    * de NOS/NPS besteedde in de jaren zeventig veel meer creativiteit dan tegenwoordig aan leuke Sinterklaasprogramma's;

    * de schmink en de aankleding waren amateuristisch in vergelijking met vandaag-de-dag: alle Pieten hebben witte nekken;

    * Van Oorschot is een klein mannetje in vergelijking met Van der Vlugt: Sinterklaas is echt een kop kleiner dan Sint heden ten dage is;

    * Van Oorschot kon heel veel beter paard rijden dan Van der Vlugt: Als je ziet hoe hij in bovengenoemde musical door de Bijlmer-in-aanbouw galoppeert; dat zou Van der Vlugt niet kunnen. Het heeft ook tien jaar of zo geduurd voordat het op- en afstijgen van Van der Vlugt op Amerigo bij de intocht in beeld gebracht werd; voordien zoomde de camera dan toevallig altijd op iets anders in; let maar eens op oudere intochten. Ik geloof dat pas bij de intocht in 2000 in beeld gebracht wordt hoe Sinterklaas Van der Vlugt op Amerigo stijgt.

    Ja, Van Oorschot was de broer van de beroemde Amsterdamse uitgever Geert van Oorschot, die onder het pseudoniem R.J. Peskens een paar prima boeken heeft geschreven. De familie kwam uit Zeeland, uit Vlissingen, en daar stierf Adrie dit jaar ook.

    Op 13-03-2004 om 23:00 uur postte ik het volgende berichtje:

    Woensdag 10 maart 2004 is op 83-jarige leeftijd in zijn geboortestad Vlissingen Adrie van Oorschot overleden. Van Oorschot was drie-en-twintig jaar, van 1964 tot 1987, de televisie-Sinterklaas.

  • Tante Sidonia

    ehm, zwarte piet is het toch, en niet bruine piet