Zwartwerkers Aller Sinten Wordt Vanaf Nu Bruinwerker !

  • bert van gelder

    Omdat ik op fotosites en op fotosessies van intochten nog steeds té veel Pieten zie die zwart - en opvallend vaak heel erg lelijk - geschminkt zijn, herneem ik de discussie van november-2004. Blijkbaar moet er namelijk nog heel wat gepraat worden, voordat de boodschap doordringt:

    BRUINE SCHMINK VOOR ZWARTE PIET; VANZELFSPREKEND !

    Vanaf honderden jaren geleden tot voor ongeveer zestig jaar ‘ reed ’ Sinterklaas - kadootjes op de huiskamertafel op de ochtend van 6 december. Toendertijd zagen kinderen dus Sinterklaas helemaal niet, want die gooide de pakjes door de schoorsteen als de kinderen in bed lagen te slapen. Alleen van plaatjes in kinderboeken wisten de kinderen hoe Sinterklaas er uit zag. Vanaf zo ongeveer 1860 kreeg de Sint een hulpje op die plaatjes in de kinderboeken, Zwarte Piet, de ene keer zwart, de andere keer bruin, de ene keer een Afrikaan, de andere een Indiër of ook wel een Indonesiër of een Spanjaard.

    Toen zo'n tachtig jaar geleden Sinterklaas en Zwarte Piet zich voor het eerst samen in een beperkt aantal gemeenten in het openbaar gingen vertonen, en er bijvoorbeeld voor de eerste keer intochten werden georganiseerd, waren de Zwarte Pieten zwart. Sinterklaas beloonde toendertijd de kinderen en Zwarte Piet strafte ze - met de roe, met een zakje zout of met de zak waarin ze meegenomen konden worden naar Spanje -. Kinderen waren toendertijd bang voor Zwarte Piet en daar past een afschrikwekkend zwart uiterlijk bij. Hoe afschrikwekkender, hoe beter !

    In de loop van de afgelopen veertig jaar is Zwarte Piet - in plaats van afschrikwekkend - grappig, aardig en leuk geworden, omdat ouders en onderwijzers niet meer willen dreigen met de Boeman, die Zwarte Piet toch eigenlijk oorspronkelijk was. Je ziet dan dat in die jaren Zwarte Piet bruin geworden is - en nog steeds lichter van kleur wordt - omdat peuters en kleuters uitgesproken bang waren en zijn voor de oorspronkelijke ‘gitzwarte ’ kleur van Piet.

    Ikzelf vind er het volgende van:

    1. Als je voor kleine kinderen piet, moet je écht bruine schmink gebruiken, want dan zijn de peuters en kleuters niet zo bang voor je.

    2. Mijn ervaring is dat zwart altíjd streperig wordt en nooit mooi egaal-zwart. Bovendien lijkt het onmogelijk zwarte schmink enigszins glimmend te fabriceren, zodat zwart altijd dof-zwart is, waardoor je hele gezichts-expressie verdwijnt.

    3. Het lijkt verstandig voor kinderen aan te sluiten bij de kleur van de televisiepieten van de Intocht, de Brieven van Jacob en het Sinterklaasjournaal, want die zien de kleintjes iedere dag, dag-in, dag-uit. Op de televisie wordt uitsluitend bruine schmink gebruikt en nooit ofte nimmer zwarte. Omdat bovendien op de televisie altijd goede schmink op waterbasis van een vast merk gebruikt wordt, is voor televisiepieten de keuze in bruine schmink op waterbasis beperkt tot kleur 101 (lichtbruin) of 102 (middelbruin).

    Als je moet pieten, kies dan altijd bruin !

    Voor peuters en kleuters die je zouden kunnen herkennen, neem je dan kleur 102. Als dat niet het geval is, kies dan vanzelfsprekend kleur 101, want dan sluit je het meeste aan bij de televisiepieten en daarmee zie je er vriendelijk en goedlachs uit.

    Kortom: ZWARTWERKERS, WORDT VANAF NU BRUINWERKER !

  • Yuri

    Onzin! Pure onzin!

    Deze Duscussie komt elk jaar weer opdraven,,

    en ik blijf erbij:

    - HIj heet ZWARTEPIET! Geen Bruinepiet!

    -Zwartepiet is ZWART van de Roet, Door de schoorsteen!

    Ooit bruine Roet gezien???

  • ZWARTE Piet

    Blijf toch maar bij 't zwarte…

    Dat 't voor de hele kleintjes enger zou zijn,komt me bekend voor, maar een ervaren en kind-vriendelijke Piet (zijn we toch allemaal?)weet daar toch wel raad mee?

    En dat verhaal van de roe zijn we lang genoeg gepasseerd,toch?

    Waar ik me meer zorgen om maak, zijn de ‘goudzoekers’ die een pak maken/kopen en zich maar in de verhuur gooien!

    Vervolgens moed in drinken en geen raad weten met vragende of bange kinderen en de ouders gedesillusioneerd achter laat….(“Dacht dat 't wel leuk zou zijn….”)

    Gelukkig zijn er genoeg die zich vanaf begin november ook ècht Piet gaan voelen en de kinders een onvergetelijke avond bezorgen!

    Hen wens ik een leuke tijd toe….Bruin òf zwart!

  • Eric

    He nee toch Bert. Begin je nu alweer. Ik kan me herrinneren dat we vorig jaar ook deze discussie hadden. Ook nu hoor ik geen enkel argument waarom we ons cultureel erfgoed moeten aanpassen aan de enkelvoudige opinie van televisiemakers, die door het medium wat ze bespelen, die opinie ook irritant opdringen.

    Er is geen enkele goede reden om af te wijken van de oorspronkelijk zwarte piet en die te verbuigen naar een bruine piet.

    Het spijt me, je weet ik waardeer je bijdragen zeer, maar bruin gebruiken omdat peuters bang zijn voor zwart is werkelijk lariekoek. Ik durf zelfs zover te gaan dat je faalt in je rol als piet wanneer kinderen contstant bang voor je zijn. De ware piet kan ook zijn kindvriendelijke en vrolijke rol spelen in de enige kleur die bij zwarte piet past, zwart! Slaag je hier niet in, doe jezelf en kinderen een plezier en stop ermee. Je beschikt dan niet over de houding en uitstraling die bij die rol hoort. Zwart speelt hierin geen enkele rol. Dat bruin angst wegneemt is een pedagogisch broodje aap.

    Neen Bert. Zwarte piet is zwart. Die eenvoud zit al in de benaming. Dit is ook het oorspronkelijk idee van Piet. Plaatjes zijn pas in tweede instantie een functie gaan vervullen in de vormgeving van het Sinterklaasfeest. Allereerst waren er teksten.

    De vorm van het huidige Sintfeest vooral te danken is aan Schenkman. Voor die tijd is de Sint een schimmige heilige die anoniem goed doet. Vanaf het moment dat Jan Schenkman Sint introduceert, verschijnen er teksten en gedichten. Deze maken consequent melding van een zwarte knecht. Schenkman introduceert voor het eerst een knecht: “'t Is zijn knechtje, / Dat zwart is van kleur” (medio 1843) In 1907 gaat het in “daar wordt aan de deur geklopt” nog steeds over een zwarte knecht ‘Zie ik zo zwart als roet, / ’k meen het toch goed.' En medio 1911 in ‘'Zoetjes gaan de paardevoetjes“ : ’'En ik droom van Sinterklaas / En zijn zwarte pieterbaas”. Overigens de eerste keer dat de knecht van Sint de naam: “zwarte piet” krijgt. Verder nog meer voorbeelden uit oude volksversjes zoals: Piet de knecht, zo zwart als roet, / met zijn struisveer op zijn hoed.

    Al met al stel ik toch vast dat de kinderboekjes voldoende aangeven dat het om een knecht gaat die evident zwart van kleur is.

    Neem bij dit gegeven dat zwart geen enkele nadelige rol speelt in een onnodige angstbeleving; dat ‘mooi’ ook maar een subjectief gegeven is, en we zien dat er geen enkele aanleiding bestaat om van zwarte piet een bruine piet te maken.

    LANGE LEVE ZWARTE PIET

  • Edwin

    Hi,

    Ik ben het helemaal met Bert eens! Alle argumenten kloppen als een bus.

    Je kan wel blijven schermen over de oorsprong en hoe Piet ooit ontstaan is etc, maar we leven in het hier en nu! Alle kinderen kijken naar het Sinterklaas Journaal, de club van Sinterklaas en natuurlijk de intocht. Er verschijnen steeds meer hulpsinten in fraaie (tv) kostuums en sluiten hun programma aan bij wat er op tv gebeurd. We zijn tenslotte bezig met het in stand houden van een illusie!

    En ook Sint/Bram heeft het in een programma al eens duidelijk gezegd: Sinterklaas is oud en heeft een baard en Piet is bruin!

    Elk jaar weer het gemekker over Pieten in allerlei kleuren, en elk jaar weer de zelfde argumenten.

    Conclusie: In mijn 20 jaar ervaring als Piet én Sint heb ik met beide kleuren gewerkt en inderdaad, zwart is niet of nauwelijks mooi egaal dekkend te krijgen en veel afschrikwekkender voor kleinere kinderen. Op foto's en in sfeerverlichtte huiskamers heb je zelfs geen gezicht maar ben je een zwarte vlek met twee ogen.

    Logisch dat kleine kinderen daar bang voor zijn, hetgeen er ineens binnenkomt is al imposant genoeg.

    Goeie DONKERbruine smink, inderdaad Kryolan 102, dekt in één laag, zit tegen zwart aan maar geeft veel meer nuances aan je gezicht. En als ik zo eens over de sinterklaas gerelateerde sites surf zie ik dat nog maar weinig groepen met gitzwarte smink werken, en dat vind ik een goede ontwikkeling!

    En als je zo gecharmeerd bent van vroeger, hijs de sint in een traditioneel bisschoppelijk kostuum, laat 'm flink preken over het niet leeg eten van het bordje met groenten, smink je pieten zwart, geef ze een roe mee en vergeet vooral de zak niet. Ik kan je alleen verzekeren dat je binnen no-time geen klant meer over hebt. Sinterklaas is een kinderFEEST, en daar passen de regeltjes van toen anno 2005 niet meer bij. Gelukkig zijn ze, met dank aan de nps, ietwat gemoderniseerd en tegenwoordig wél pedagogisch verantwoord.

    Gegroet!

  • bert van gelder

    Beste Eric,

    Het moet me van het hart dat je zelf geen argumenten noemt om Zwarte Piet zwart te houden. Je ontkracht van mijn drie argumenten voor een Bruine Piet het derde (' we moeten tv-makers niet volgen ', maar waarom niet ? ), noemt mijn eerste en tweede argument in de laatste regel in wezen subjectief, maar daarmee maak je de argumenten voor je eigen standpunt: Zwart-was-ie, zwart-is-ie en zwart-moet-ie-tot-in-eeuwigheid-blijven niet sterker. Je nóémt zelfs geen argumenten waarom een traditie niet zou mogen evolueren.

    Als je je alleen baseert op het verleden, zou de Sint niet uit Spanje, maar uit de Hemel komend zijn Intocht moeten houden. En dat wel pas op de avond van 5 december. Ofwel op een bruin paard of lopend naast een ezeltje naar Nederland moeten komen. En zou Piet met een ketting aan zijn voet en een roe in zijn hand moeten optreden.

    Dan zou je je ook sterk moeten maken tegen hedendaagse gebruiken om op 6 december de Sint en zijn Pieten weer op de boot te zetten, want immers ‘ een luchtballon ’ is het geëigende vervoermiddel waarin de stoet ten hemel vaart.

    Je pikt dus één aspect uit de traditie - met voorbijgaan aan alle andere - en verabsoluteert dat tot een eeuwige onveranderbare waarheid, maar zonder daar argumenten voor aan te voeren. Waarom is de zwartheid van Piet voor jou een dogma ?

    Ik pleit voor een moderne Sinterklaasviering, onderken dat iedere traditie - godzijdank - evolueert in de loop der tijd en bepleit vooral niet krampachtig vast te houden aan dogma's waarvan de betekenis niet meer helder is.

  • Evelyn

    AMEN!!

    Helemaal mee eens, ik gebruik ook alleen nog maar bruin!

  • Pietenclub.nl

    Helemaal eens met Bert!

    Wij gebruiken ook al jaren donkerbruine schmink,

    het ziet er gewoon een stuk vriendelijker uit en het streept niet zo!

  • Eric

    Zucht…., ik stel vast dat de randstedelijke bruinlobby op volle toeren draait. Maar vooruit dan maar weer, daar gaattie:

    De discussie wordt onrechtmatig omgedraaid dunkt mij. De bruinlobby wil van de zwarte piet een bruine piet maken, en ik stel vast dat de argumenten magertjes zijn. U wilt iets veranderen, ik niet. (Beste Bert, ik gebruik U omdat ik het gevoel heb dat ik meer mensen communiceer dan jij allleen, even goede vrienden..)

    U legt maar uit waarom de door u voorgestelde verandering een verbetering is. Welnu, u doet dit en hoor niets nieuws of onzin. Bij ons in het zuiden (onder de rivieren) hebben we niet zo'n last van de bruinlobby. Ah, ik hoor u denken, “het conservatieve zuiden”. Voor de duidelijkheid, ik ben niet conservatief doch t.a.v. maatschappelijke onderwerpen zelfs uitgesproken progressief. Toch gaat het niet aan om enkele wezenlijke kenmerken van een kostbaar cultureel erfgoed zonder meer te veranderen. Hierover later meer. Terug naar het zuiden waar pieten fraai gitzwart zijn. U zou eens moeten kijken in de Sint-Nicolaashuizen, waar iedere dag jong en oud in lange rijen wachten om binnen te komen (al buiten wachtende vermaakt door vriendelijke zwarte pieten) U moest eens zien hoeveel plezier kinderen beleven. Van verwondering naar dolle pret. U als bruinlobbyisten moet hier veel bewondering voor hebben, immers, u lijkt dat schier onmogelijk met zo'n angstaanjagende zwarte kleur. Welnu mensen, het kan, blije ontspannen kinderen in gezelschap van een zwarte zwarte piet.

    Merk op dat met name in het zuiden (en in uiterste noorden van het land, laten we zeggen buiten de randsstedelijke invloedssfeer) oude gebruiken en folkloristische tradities erg duurzaam blijken te zijn. Nergens bestaan zoveel feesten die nog volgens de oude gebruiken gevierd worden, en die hun wortels in een ver verleden hebben liggen. (Schuttersfeesten, Sint Maarten, Carnaval, driekoningen enz.)Maar daardoor dan ook. Koester de ankers van het gebruik en zie hoe houdbaar het gebruik blijft. Sinterklaas en Zwarte piet. PUNT. Die eenvoud heeft het ook. Dat zijn de ankers. De vergelijking die Edwin maakt met de roe en een vermanendende Sint zijn gelukkig geevolueerd. Dan kan ook omdat dit de kern van het gebruik geen geweld aan doet, Integendeel, het verstrekt het omdat het feest intrinsiek een feest van liefde is en niet van angst. Die angstelementen hebben een oudere generatie pedagogen geintroduceerd. Over de roe gesproken, symbolisch en oorspronkelijk moet je men de roe linken met de levensroede. Wie erdoor aangeraakt wordt, mag zich verheugen in geluk en levenskracht. Welke onverlaat er later is mee gaan slaan, is mij een raadsel. Waarschijnlijk een pedagoog die meende dat het anders moest, naar zijn perceptie destijds, moderner. Toen die verdraaing eenmaal een feit was en later bekritiseert, is de roede in de ban gegaan. Niet de verkeerde uitleg ervan werd gecorrigeerd.

    Modernisering prima. Van mij bijv. mag de stoomboot ogenblikkelijk vervangen worden door een moderne ferry speedliner. Let wel, omstreeks 1900 was een stoomboot een uiterst modern vervoermiddel.

    Neen, u moet mijn pleidooi uitleggen als een positieve ambitie om te waarborgen dat het Sinterklaasfeest blijft, tot in de eeuwigheid zeg maar.

    Want stel u voor: na zwart gaat u zich afvragen of zo'n oude bischoppelijke uitstraling van zo'n conservatieve religie nog wel past in het feest. Dat slaat toch eigenlijk nergens op. En dan ook nog zo'n mal ouderwets religieus voorwerp op zijn hoofd. Neen, daar gaat het niet meer om, leuke vlotte muts op, die nichterige jurk ook maar uit, een vlotte wollige broek met een olijke jas en we zijn weer helemaal bij de tijd.

    En waarom ook eigenlijk op 5 dedecember We hebben toch niets te maken met een sterfdatum van een christelijke heilige. Welnee onze nieuwe sint met broek, jas en muts laten we zijn feestje vieren zo rond de kerst. De commercie ook weer blij met een lange sinttijd. We starten maar zoetjesaan in september met pepernoten en komen tot een commercieel hoogtepunt eind december. Er is vast wel een frisdrankfabrikant die diverse festiviteiten wil sponsoren. En die bruine piet? waarom istie eigenlijk bruin?, Wat ouderwets!: geel blauw, rood, of door elkaar, of waarom niet wit schmincken. Waarom eigenlijke pietten? En dat paard, wat een ouderwets vervoermiddel. En ook zo lastig om te organiseren ieder jaar, een makke schimmel. Waarom stapt die vrolijke kindervriend niet in bij de kerstman op zijn slee, eh waarom istie er eigenlijk nog, die kerstman zit eral en de hele wereld kent hem. Ach en met de huidige globalisering, wat moeten we nog met zo'n figuur, we gaan met de tijd mee, en zingen hohoho en jingle bells.

    Ik weet het ik draaf door. Maar met een functie vrienden! Het Sinterklaasfeest mag nooit verloren gaan en moet met hand en tand verdedigd worden! (en dat streven moet u toch aanspreken…toch..)

  • Eric

    Eh, verkeerd gelinkt, chronologisch gezien dan. vandaar hier nogmaals mijn reactie op bert (en omdat ik zo alleen sta met met mening magtie ter compensatie nog wel een keer geplaatst worden….)

    Zucht…., ik stel vast dat de randstedelijke bruinlobby op volle toeren draait. Maar vooruit dan maar weer, daar gaattie:

    De discussie wordt onrechtmatig omgedraaid dunkt mij. De bruinlobby wil van de zwarte piet een bruine piet maken, en ik stel vast dat de argumenten magertjes zijn. U wilt iets veranderen, ik niet. (Beste Bert, ik gebruik U omdat ik het gevoel heb dat ik nu met meer mensen dan alleen met jou , even goede vrienden..)

    U legt maar uit waarom de door u voorgestelde verandering een verbetering is. Welnu, u doet dit en hoor niets nieuws of onzin. Bij ons in het zuiden (onder de rivieren) hebben we niet zo'n last van de bruinlobby. Ah, ik hoor u denken, “het conservatieve zuiden”. Voor de duidelijkheid, ik ben niet conservatief doch t.a.v. maatschappelijke onderwerpen zelfs uitgesproken progressief. Toch gaat het niet aan om enkele wezenlijke kenmerken van een kostbaar cultureel erfgoed zonder meer te veranderen. Hierover later meer. Terug naar het zuiden waar pieten fraai gitzwart zijn. U zou eens moeten kijken in de Sint-Nicolaashuizen, waar iedere dag jong en oud in lange rijen wachten om binnen te komen (al buiten wachtende vermaakt door vriendelijke zwarte pieten) U moest eens zien hoeveel plezier kinderen beleven. Van verwondering naar dolle pret. U als bruinlobbyisten moet hier veel bewondering voor hebben, immers, u lijkt dat schier onmogelijk met zo'n angstaanjagende zwarte kleur. Welnu mensen, het kan, blije ontspannen kinderen in gezelschap van een zwarte zwarte piet.

    Merk op dat met name in het zuiden (en in uiterste noorden van het land, laten we zeggen buiten de randsstedelijke invloedssfeer) oude gebruiken en folkloristische tradities erg duurzaam blijken te zijn. Nergens bestaan zoveel feesten die nog volgens de oude gebruiken gevierd worden, en die hun wortels in een ver verleden hebben liggen. (Schuttersfeesten, Sint Maarten, Carnaval, driekoningen enz.)Maar daardoor dan ook. Koester de ankers van het gebruik en zie hoe houdbaar het gebruik blijft. Sinterklaas en Zwarte piet. PUNT. Die eenvoud heeft het ook. Dat zijn de ankers. De vergelijking die Edwin maakt met de roe en een vermanendende Sint zijn gelukkig geevolueerd. Dan kan ook, omdat dit de kern van het gebruik geen geweld aan doet, Integendeel, het verstrekt het omdat het feest intrinsiek een feest van liefde is en niet van angst. Die angstelementen hebben een oudere generatie pedagogen geintroduceerd. Over de roe gesproken, symbolisch en oorspronkelijk moet je de roe linken met de levensroede (gard). Wie erdoor aangeraakt werd, mocht zich verheugen in geluk en levenskracht. Welke onverlaat er later is mee gaan slaan, is mij een raadsel. Waarschijnlijk een pedagoog die meende dat het anders moest, naar zijn perceptie destijds, moderner. Toen die verdraaing eenmaal een feit was en later bekritiseert, is de roede in de ban gegaan. Niet de verkeerde uitleg ervan werd gecorrigeerd.

    Modernisering prima. Van mij bijv. mag de stoomboot ogenblikkelijk vervangen worden door een moderne ferry speedliner. Let wel, omstreeks 1900 was een stoomboot een uiterst modern vervoermiddel.

    Neen, u moet mijn pleidooi uitleggen als een positieve ambitie om te waarborgen dat het Sinterklaasfeest blijft, tot in de eeuwigheid zeg maar.

    Want stel u voor: na zwart gaat u zich afvragen of zo'n oude bischoppelijke uitstraling van zo'n conservatieve religie nog wel past in het feest. Dat slaat toch eigenlijk nergens op. En dan ook nog zo'n mal ouderwets religieus voorwerp op zijn hoofd. Neen, daar gaat het niet meer om, leuke vlotte muts op, die nichterige jurk ook maar uit, een vlotte wollige broek met een olijke jas en we zijn weer helemaal bij de tijd.

    En waarom ook eigenlijk op 5 dedecember We hebben toch niets te maken met een sterfdatum van een christelijke heilige. Welnee onze nieuwe sint met broek, jas en muts laten we zijn feestje vieren zo rond de kerst. De commercie ook weer blij met een lange sinttijd. We starten maar zoetjesaan in september met pepernoten en komen tot een commercieel hoogtepunt eind december. Er is vast wel een frisdrankfabrikant die diverse festiviteiten wil sponsoren. En die bruine piet? waarom istie eigenlijk bruin?, Wat ouderwets!: geel blauw, rood, of door elkaar, of waarom niet wit schmincken. Waarom eigenlijke pietten? En dat paard, wat een ouderwets vervoermiddel. En ook zo lastig om te organiseren ieder jaar, een makke schimmel. Waarom stapt die vrolijke kindervriend niet in bij de kerstman op zijn slee, eh.. waarom istie er eigenlijk nog, die kerstman zit eral en de hele wereld kent hem. Ach, en met de huidige globalisering, wat moeten we nog met zo'n figuur, we gaan met de tijd mee, en zingen hohoho en jingle bells.

    Ik weet het ik draaf door. Maar met een functie vrienden! Het Sinterklaasfeest mag nooit verloren gaan en moet met hand en tand verdedigd worden! (en dat streven moet u toch aanspreken…toch..)